در ابتدا تاکید می کنیم که اکثر خرابی ساعت های کوارتز بعد از تعویض غیر اصولی باطری در تعمیرگاههای غیر مجاز ایجاد میشود. اکثر مغازه های ساعت فروشی نماینده فروش ساعت هستند و نماینده خدمات پس از فروش یا تعمیرات نیستند.
برای آشنایی بیشتر و جهت روشن شدن مطلب در این مقاله ابتدا ساختار، انواع باتری و ابزار آلات تعویض باطری و چک کردن میزان آببندی ساعت را توضیح می دهیم.
همچنین با توضیح استاندارد آببندی ساعت، استاندارد تعویض باطری و خرابی های به وجود آمده برای ساعت در صورت عدم رعایت این استاندارد آشنا میشویم.
ساختار باطری ساعت:
هر وسیله الکتریکی برای کارکردن نیاز به یک منبع تغذیه دارد، در ساعت کوارتز «Quartz» این منبع تغذیه باطری میباشد. نیروی باطری پس از مدت زمانی به پایان میرسد و نیاز به تعویض با یک عدد نو دارد.
در صنعت ساعت سازی ساخت موتور کاری است که اکثر برندها خود را درگیر آن نمیکنند و بنا به نیاز خود از شرکتهای سازنده موتور خرید میکنند. شرکتهای طراح و سازنده قاب و بند ساعت از شرکتهای سازنده موتور آن متفاوت هستند و پس از طراحی صفحه، عقربه، قاب و بند، موتور را از شرکتهای سازنده موتور خریده و روی ساعتهای خود نصب میکنند.(به غیر از برندهای لاکچری و معتبر که خود سازنده موتور بوده و کل قطعات ساعت را می سازند).
شرکتهای سازنده باطری ساعت بطور کلی دو نوع باطری تولید میکنند یک نوع مختص شرکتهای سازنده موتور ساعت است و نوع دیگر نوع مصرفی است که به بازار عرضه می شود.
نوع اول باطری کارکردی طولانی دارد به این دلیل که اگر روی موتوری نصب شد و مدت زمانی طول کشید تا موتور روی ساعت نصب شود و مدت زمانی طول کشید تا ساعت فروش رود پس از رسیدن به دست مشتری زمانی بین یک تا چند سال کارکند. (به همین علت است که برخی از مشتریان پس از مراجعه جهت تعویض باطری عنوان میکنند که باطری اولیه ساعت مدت زمان زیادی کار کرد ولی باطریهای بعدی مدت زمانی کمتر کار کردهاند).
نوع دوم باطریهای معمولی است که شرکتهای سازنده باطری به بازار عرضه می کنند و بنابر میزان مصرف موتور ساعتها معمولا بین ۱۲ تا ۲۱ ماه کارخواهند کرد.
توضیحات این قسمت را بنا بر نوع دوم باطریهای مصرفی بازار پی میگیریم.
آشنایی با انواع ولتاژ باطری:
بنا بر ولتاژ، باطریهای ساعت به دو دسته کلی ۱.۵ و ۳ ولت تقسیم بندی می شوند. باطریهای ۳ ولتی یا سکهایی سایز بزرگ تری دارند و معمولا در موتور ساعتهایی به کار میروند که کارکرد بیشتری داشته و نیاز به ولتاژ بیشتری نسبت به موتورهای معمولی دارند. باطریهای ۱.۵ ولت در موتورهای معمولی نصب میشوند.
اتمام باطری و تعویض آن:
برخی از موتورهای کوارتز مجهز به نشانگر اتمام باطری هستند که در هنگام ضعیف شدن باطری عقربه ثانیه شمار هر ۴ ثانیه یکبار به جلو میپرد این سیستم (EOL) که مخفف جمله انگلیسی (End Of Life) به معنی اتمام نیرو است نام دارد که در این حالت استفاده کننده متوجه میشود که زمان تعویض باطری فرارسیده است که غیر اینصورت ساعتهای کوارتز وقتی از کار می افتند نشانه این است که زمان تعویض باطری آن فرا رسیده است.
برای تعویض باطری ساعت به کجا مراجعه کنیم:
متاسفانه با اینکه از نظر ما مهم ترین قسمت از خدمات پس از فروش تعویض باطری و چک سالانه ساعت است استفاده کنندگان از ساعت یا به دلیل دوری مسیر یا به دلیل ساده انگاری تعویض باطری این تعویض را در هر ساعت فروشی انجام می دهند. بهترین گزینه جهت تعویض باطری مراجعه به مرکز خدمات پس از فروش برند مربوطه میباشد. در صورتیکه دسترسی به آن مراکز برای استفاده کنند از ساعت میسر نیست تاکید میکنیم که همانگونه که اتومبیل خود را جهت تعمیر به هر مکانیکی نمیسپارید، همانگونه که موبایل خود را برای تعمیر به هر تعمیرکاری نمیسپارید ساعت خود را نیز دست هر تعمیرکاری نسپارید. علت این تاکید ما به پشتوانه تجربه ایست که در امر تعمیرات داریم و اینکه برای تعویض باطری مراحلی وجود دارد که حتما باید طی شود و تست هایی وجود دارد که حتما باید انجام شود که متاسفانه در اکثر موارد به علت عدم رعایت این تستها روزانه ساعتهای فوق العاده گران قیمتی با وضعیت کاملا زنگ زده و خراب به تعمیرگاه ما رسیده که جبران این خسارات هزینه هنگفتی بر دوش مصرف کننده و مالک ساعت می گذارد.
مراحل تعویض باطری:
برای تعویض باطری استانداردی وجود دارد که در زیر مراحل آن را به ترتیب توضیح می دهیم.
- ابتدا باید دور درب ساعت با یک فرچه یا مسواک تمیز و کلیه جرم های دور درب تمیز شود تا هنگام باز کردن درب جرمها داخل موتور نریزند.
- استفاده از آچار مناسب جهت باز کردن درب ساعت
آچار جاکس برای دربهای پیچی.
آچار یا پیچ گوشتی سایز مناسب با سایز پیچ دربهایی که با پیچ بسته میشوند
چاقوی ساعت سازی برای دربهای اسنپ بک یا دربهای فشاری
- بعد از باز کردن درب نوبت به خارج کردن باطری فرسوده و تست آن بوسیله تستر باطری است.
- در صورت اتمام باطری باز کردن یک عدد نو از بسته بندی و چک کردن باطری نو با تستر (در برخی موارد باطری نو نیز معیوب بوده و یا کاملا شارژ نمیباشد) الزامی است.
- نصب باطری جدید حتما با چفت یا پنس پلاستیکی باید صورت گیرد (در صورت گرفتن باطری با چفت فلزی اتصال کوتاه ایجاد شده و باطری خالی میشود).
- پس از نصب باطری در صورت سالم بودن موتور و شروع به کار آن اقدام به خارج کردن موتور و صفحه از قاب، بازبینی و جدا کردن واشرها و شستن قاب و سردسته ساعت با دستگاه شستشو میکنیم.
- در صورت خرابی واشرها با نوی هر کدام جایگزین و پس از گریسکاری (منظور گریس سیلیکون مخصوص آببندی ساعت است) در جای خود نصب میکنیم.
- موتور و صفحه را در سر جای خود گذاشته و پس از گریسکاری سردسته را نیز جا می زنیم.
- هنگامیکه گریسکاری واشر درب کامل شد آن را سرجای خود گذاشته و درب ساعت را میبندیم.
- پس از تنظیم کردن زمان، تقویم روز و ریست کردن ساعتهای مجهز به کرونوگراف نوبت به تست آببندی میرسد، که بنا به توضیحات فوق اگر مراحل کامل انجام شده باشد حتما در دستگاه تست آببندی تست موفق خواهد بود.
کل پروسه بالا مدت زمانی بین 20 تا 40 دقیقه زمان می برد ضمن اینکه اگر به تعمیرگاه رسمی مراجعه کنید حتما ابزار و دستگاه های نام برده شده که برای یک تعویض باطری به کار می رود قیمتی حدود 400 تا 600 دلار دارند که این امر دلیلی بر مهم بودن پروسه تعویض باطری می باشد. این تعمیر به حدی مهم است که ما بنا بر تجربه عرض می کنیم 60 درصد از ساعت های وارد شده جهت تعمیر خرابی مرتبط با تعویض غیر اصولی باتری ساعت را دارند.
در آخر تاکید می کنیم بر خلاف سایتهای مشابه و تبلیغات فروش باطری
- خودتان برای تعویض باطری ساعت اقدام نکنید.
- اکثر فروشگاه های ساعت نماینده فروش هستند نه نماینده تعمیرات به هر فروشگاهی برای تعویض باطری مراجعه نکنید.
- بنا بر مصرف موتور ساعت در صورت تعویض با باطری اورجینال مدت زمان کارکرد ساعت باید مطابق با اطلاعات سازنده موتور باشد.